Gezondheidsbevorderaar, verbinder, regisseur, zorgverlener en coach. Zijn dat vijf verschillende beroepen? Nee, deze termen zijn allemaal van toepassing op de functie van wijkverpleegkundige. Hoe komen al deze rollen samen in één functie? Drie wijkverpleegkundigen, Ingrid Ootes, Marit Overboom en Saschia Dijkstra vertellen over ‘de mooiste baan’ die er in de zorg is.
Alle drie de wijkverpleegkundingen werken in de gemeente Stede Broec, maar allemaal in een ander dorp. Ingrid Ootes, wijkverpleegkundige in Lutjebroek, is met name de rol van gezondheidsbevorderaar op het lijf geschreven. ‘Op dit moment volg ik een post HBO-opleiding Ouderenzorg in de eerste lijn. Ik wil nog kortere lijnen creëren met onze ketenpartners, zodat wij ons gezamenlijk kunnen inzetten om de zelfredzaamheid te bevorderen en de eigen regie te versterken.’
Ontwikkeling zorgt voor groei; jij als persoon en daarmee ook onze organisatie. Daarom ondersteunen wij elke collega die zich wil ontwikkelen door middel van (online) cursussen en opleidingen. Via Omring krijg je kansen om door te groeien, luisteren we naar ideeën en streven we altijd naar een innovatieve oplossing.
Ingrid vervolgt: ‘Via verschillende kanalen kan een zorgvraag bij Omring binnenkomen. Via huisarts, ziekenhuis, welzijnsorganisatie, één van onze overige ketenpartners of een bezorgde mantelzorger. Als wijkverpleegkundige ga je dan langs bij de bewuste persoon en doe je een intakegesprek. Ik vraag altijd of er een familielid of naaste bij aanwezig kan zijn; zo kunnen we direct actie ondernemen als dat nodig is.’
‘We kijken naar het sociale, lichamelijke en psychische welzijn van de persoon in kwestie. Als wijkverpleegkundig ben je zelfstandig bevoegd zorg te indiceren. Dat kan van alles zijn. Van een bezoek van de huisarts, tot het langs sturen van een ergotherapeut of het aanmelden bij een maatjesproject tegen opkomende eenzaamheid. De wijkverpleegkundige zet alle lijnen uit en houdt vervolgens de regie op het hele proces’, vertelt Ingrid.
Saschia Dijkstra is wijkverpleegkundige in Grootebroek. Zij vindt vooral de verbindende en regisserende rol de wijkverpleegkundige mooi. ‘Wij hebben een enorm netwerk, van huisartsen tot ziekenhuizen, van geriatrische tot palliatieve zorg. Als verbinder zorg je dat een cliënt alle zorg krijgt die hij of zij nodig heeft’, vertelt zij.
‘Als iemand door de huisarts of het ziekenhuis wordt aangemeld is de informatie vaak van medische aard. Wij gaan dan op bezoek en kijken verder. Eet die cliënt wel goed of is er diëtiste nodig? Is de cliënt nog goed bij de tijd of zijn er signalen van verwardheid? Dan schakelen we casemanager dementie in. Hierbij rekening houdend met wat de cliënt zelf wil; eigen regie is hierin het belangrijkst. Uiteindelijk brengt elke zorgverlener weer verslag uit bij de wijkverpleegkundige, zodat wij het grote plaatje scherp hebben’, zegt Saschia.
Soms tref je een complexe casus. ‘Dan kom je binnen en denk je: “waar moet ik beginnen?” De voldoening is dan groot als je het vertrouwen van de cliënt weet te winnen en de juiste zorg kunt leveren’, spreekt Saschia enthousiast uit.
Dat beaamt Marit Overboom, werkzaam in Bovenkarspel, ook zeker. ‘Neem de terminale zorg. Het is de laatste fase van iemands leven en wij als wijkverpleegkundige hebben de mogelijkheid deze fase zo comfortabel en mooi mogelijk te maken’, vertelt zij.
Ze komt met een voorbeeld. ‘Een meneer komt na een ziekenhuisverblijf in onze wijk wonen. Hij heeft Corona gehad, long- en hartproblemen en deze meneer komt naar huis om te overlijden. Hij heeft in Bovenkarspel nog geen huisarts en wij weten niet wie hem eerder zijn medicijnen en injecties (voor diabetes) leverde. Dus eerst gaan we regelen dat hij een huisarts krijgt en voorzieningen zodat goede en comfortabele zorg in huis aanwezig zijn.’
Ze vervolgt: ‘Dan gaan we in gesprek met de familie; wat kunnen zij, wat doen wij? En wat wil de cliënt vooral ook zelf! Dit alles stemmen wij af zodat de cliënt zich veilig, comfortabel en verzorgd voelt. Wij monitoren vervolgens exact hoe het meneer vergaat: heeft hij pijn, is hij benauwd, is hij comfortabel of heeft hij ergens behoefte aan?’
‘Het klinkt misschien gek’, zegt Marit, ‘maar ondanks dat het een verdrietig proces is, geeft het mij als verpleegkundige voldoening. Als zo’n cliënt in alle rust en tevredenheid het leven achter zich kan laten en de familie zich optimaal gesteund voelt, doet dat iets met je.’
Bij Omring komt een telefoontje binnen van een bezorgde dochter. Haar moeder zorgde altijd voor haar vader, die diabetes en hartfalen heeft. Maar nu is haar moeder gevallen en zij moet een tijd revalideren. De dochter maakt zich zorgen over het welzijn van haar vader. De wijkverpleegkundige gaat langs bij vader en constateert dat hij het niet zo nauw neemt met het spuiten van zijn insuline en medicijngebruik. Er wordt direct een medicatiesysteem opgezet. Ook blijkt hij niet veel meer te bewegen; het fietsen lukt niet meer. Omdat bewegen erg goed is voor vader, zowel voor zijn fysieke als mentale gesteldheid, zet de wijkverpleegkundige een vraag uit naar de ergotherapeut. De ergotherapeut kan advies, instructie en begeleiding bieden bij het aanvragen van een aangepaste fiets met trapondersteuning. Vader kan weer bewegen en komt weer buiten. Na een aantal dagen gaat het al een stuk beter met meneer en dochter is weer gerustgesteld. Dát regelt de wijkverpleegkundige.
Aan de ene kant is de functie van wijkverpleegkundige dus een hele zelfstandige en aan de andere kant is het juist ook een echte teamfunctie. ‘Je maakt zelfstandig beslissingen, maar je hebt altijd een heel team en netwerk achter je staan waar je mee kunt sparren. Daarnaast hebben de zorgteams van Omring altijd nauw overleg met elkaar en proberen we samen na te denken over de toekomst. Hoe we ondanks de toenemende zorgvraag, tóch optimale zorg kunnen blijven verlenen. En dat innovatief bezig zijn met je collega’s maakt het een heel dynamische baan. Ik vind het oprecht de mooiste baan die er is’, zegt Ingrid vol overgave.
Marit vult nog aan: ‘En dan is wijkverpleegkundige zijn voor Omring helemaal fijn. Omring is altijd bezig met innovatie, de zorg verbeteren. Dat doet deze organisatie door het personeel optimaal te ondersteunen in zijn of haar ontwikkeling, maar je wordt als medewerker ook echt betrokken bij ideeën, plannen en beleidsplannen. Er wordt naar je geluisterd, waardoor jij als persoon het gevoel hebt dat je daadwerkelijk het verschil kunt maken…’